Podstawy prawne egzaminu maturalnego

Podstawę prawną do przeprowadzenia egzaminu maturalnego (w tym egzaminu maturelnego z geografii) ‎stanowią:

• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 30 kwietnia 2007 r. w sprawie warunków i sposobu oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy oraz przeprowadzania sprawdzianów i egzaminów w szkołach publicznych (Dz. U. nr 83, poz. 562, ze zm.)

• podstawa programowa z geografii zawarta w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 27 sierpnia 2012 r. w sprawie podstawy programowej wychowania przedszkolnego oraz kształcenia ogólnego w poszczególnych typach szkół (Dz. U. z 30 sierpnia 2012 r., poz. 977)

Egzamin maturalny składa się z części ustnej, ocenianej w szkole, oraz z części pisemnej, ocenianej przez państwowych egzaminatorów wpisanych do ewidencji egzaminatorów.

Egzamin maturalny jest przeprowadzany z przedmiotów obowiązkowych oraz przedmiotów dodatkowych i składa się z części ustnej oraz z części pisemnej.

Egzamin maturalny obejmuje następujące przedmioty obowiązkowe:

1)   w części ustnej:

• język polski,

• język obcy nowożytny,

• język mniejszości narodowej – dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej;

2)   w części pisemnej:

• język polski,

• język obcy nowożytny,

• matematyka,

• język mniejszości narodowej – dla absolwentów szkół lub oddziałów z nauczaniem języka danej mniejszości narodowej.

Egzamin maturalny jest przeprowadzany z następujących przedmiotów dodatkowych:

1)   w części ustnej z:

• języka mniejszości etnicznej,

• języka mniejszości narodowej,

• języka obcego nowożytnego,

• języka regionalnego;

2)   w części pisemnej z:

• biologii,

• chemii,

• filozofii,

• fizyki,

• geografii,

• historii,

• historii muzyki,

• historii sztuki,

• informatyki,

• języka łacińskiego i kultury antycznej,

• języka mniejszości etnicznej,

• języka mniejszości narodowej,

• języka obcego nowożytnego,

• języka polskiego,

• języka regionalnego,

• matematyki,

• wiedzy o społeczeństwie.

Absolwent ma obowiązek przystąpić do części pisemnej egzaminu maturalnego z jednego przedmiotu dodatkowego oraz ma również prawo przystąpić do egzaminu maturalnego z nie więcej niż pięciu innych przedmiotów dodatkowych.

Wyniki części ustnej egzaminu maturalnego ustalone przez zespoły przedmiotowe są ostateczne - wyrażane w skali procentowej.

Zdający zdał egzamin maturalny w części ustnej, jeżeli z każdego przedmiotu obowiązkowego otrzymał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania z egzaminu z danego przedmiotu.

Wyniki uzyskane w części ustnej egzaminu maturalnego z przedmiotów dodatkowych nie mają wpływu na zdanie części ustnej egzaminu maturalnego. Wyniki te odnotowuje się na świadectwie dojrzałości.

Niezdanie albo nieprzystąpienie do egzaminu maturalnego z przedmiotu lub przedmiotów w części ustnej lub części pisemnej nie stanowi przeszkody w zdawaniu egzaminu maturalnego z pozostałych przedmiotów.

Wyniki części pisemnej egzaminu maturalnego są wyrażane w skali procentowej i w skali centylowej.

Zdający zdał egzamin maturalny w części pisemnej, jeżeli z każdego przedmiotu obowiązkowego otrzymał co najmniej 30 % punktów możliwych do uzyskania.

Wyniki uzyskane w części pisemnej egzaminu maturalnego z przedmiotów dodatkowych nie mają wpływu na zdanie części pisemnej egzaminu maturalnego. Wyniki te odnotowuje się na świadectwie dojrzałości.

Zdający zdał egzamin maturalny, jeżeli w części ustnej i części pisemnej ze wszystkich przedmiotów obowiązkowych uzyskał co najmniej 30% punktów możliwych do uzyskania oraz przystąpił do części pisemnej egzaminu z jednego przedmiotu dodatkowego.

Wynik części pisemnej egzaminu maturalnego ustalony przez komisję okręgową jest ostateczny.

Szczegółowe informacje o egzaminie maturalnym z geografii są publikowane w informatorze maturalnym z geografii - poniżej znajdziecie pliki z informatorami do pobrania (najnowszy oraz poprzednie). Nieniejsza podstrona została m.in. opracowana w znacznym stopniu na podstawie najnowszego informatora o egzaminie maturalnym z geografii.

Całość do pobrania:

Informatory o egzaminie maturalnym z geografii do pobrania (PDF)

Aktualny - wg nowej formuły: "Informator o egzaminie maturalnym z geografii od roku szkolnego 2014/2015"; CKE; Warszawa 2013

Obowiązujący do roku 2014 - wg starej formuły: "Aneks - matura 2010 - do informatora o egzaminie maturalnym z geografii od roku szkolnego 2007/2008"; CKE; Warszawa 2009

Obowiązujący do roku 2014 - wg starej formuły: "Informator o egzaminie maturalnym z geografii od roku szkolnego 2007/2008"; CKE; Warszawa 2007

Począwszy od roku szkolnego 2014/2015, zgodnie z nową podstawą programową obowiązującą od 2012 roku, egzamin maturalny z geografii może być zdawany wyłącznie jako przedmiot dodatkowy na poziomie rozszerzonym (wcześniej uczniowie mieli możliwość wyboru poziomu).

Egzamin maturalny z geografii ma formę pisemną i trwa 180 minut (poprzednio trwał w poziomie podstawowym 120 minut, zaś w poziomie rozszerzonym 150 minut).

Do państwowego egzaminu z geografii może przystąpić każdy absolwent, niezależnie od typu szkoły, do której uczęszczał, oraz od przedmiotów, których uczył się w szkole w zakresie rozszerzonym (należy jednak pamiętać, że jedynie osoby uczące się geografii w zakresie rozszerzonym miały możliwość nauki tego przedmiotu w poziomie rozszerzonym).

Podczas egzaminu maturalnego z geografii każdy zdający może korzystać z linijki, lupy i z kalkulatora prostego (corocznie, nie później niż na 2 miesiące przed terminem części pisemnej egzaminu maturalnego powinien być wydany specjalny komunikat CKE o materiałach i przyborach pomocniczych dla zdających maturę pisemną).

Egzamin maturalny sprawdza, w jakim stopniu absolwent spełnia wymagania z zakresu geografii określone w podstawie programowej kształcenia ogólnego dla IV etapu edukacyjnego w zakresie rozszerzonym i podstawowym.

Należy pamiętać także, że zadania w arkuszu egzaminacyjnym mogą również odnosić się do wymagań przypisanych do etapów wcześniejszych, w tym do etapu III (gimnazjum).

Podstawa programowa geografii dzieli wymagania na ogólne i szczegółowe.

Wymagania ogólne – jako syntetyczne ujęcie nadrzędnych celów kształcenia – informują, jak rozumieć podporządkowane im wymagania szczegółowe, odwołujące się do ściśle określonych wiadomości i umiejętności.

Zadania w arkuszu maturalnym z geografii na poziomie rozszerzonym mają na celu ocenę w szczególności następujących umiejętności:

• identyfikowania i analizowania problemów występujących w środowisku geograficznym w różnych skalach przestrzennych i czasowych,

• rozumowania, argumentowania i wnioskowania, w tym dostrzegania prawidłowości dotyczących środowiska przyrodniczego, życia i gospodarki człowieka oraz wzajemnych powiązań i zależności w systemie człowiek – przyroda – gospodarka,

• wykorzystywania i przetwarzania informacji geograficznych pochodzących z różnorodnych materiałów źródłowych,

• wykorzystywania narzędzi matematycznych do opisu oraz analizy zjawisk i procesów, które zachodzą w środowisku geograficznym.

Wyniki części pisemnej egzaminu maturalnego podawane są przez komisje egzaminacyjną w:

skali procentowej (liczba punktów uzyskanych przez absolwenta jest przeliczana na procenty),

na skali centylowej (informuje ona o tym ile procent uczniów uzyskało taki sam lub gorszy wynik, co ma za zadanie pomóc uczelniom w bardziej obiektywnej rekrutacji osób, które pisały egzamin w różnych latach, a więc o innym stopniu trudności).

Wynik uzyskany w części pisemnej egzaminu maturalnego z przedmiotu dodatkowego geografii nie ma wpływu na zdanie egzaminu maturalnego, z wyjątkiem sytuacji, kiedy egzamin z geografii został zadeklarowany przez zdającego jako jedyny ‎przedmiot dodatkowy, po czym zdający nie przystąpił do tego egzaminu lub egzamin ten został ‎mu unieważniony.‎

Absolwenci szkół lub oddziałów dwujęzycznych na egzaminie maturalnym z geografii nauczanej w języku obcym będącym drugim językiem nauczania, zdawanej jako przedmiot dodatkowy, rozwiązują w języku polskim zadania egzaminacyjne przygotowane dla zdających w języku polskim oraz mogą przystąpić do wypełnienia arkusza, w języku obcym będącym drugim językiem nauczania, obejmującego dodatkowe zadania egzaminacyjne z geografii przygotowane w tym języku. Egzamin maturalny z geografii w języku obcym będącym drugim językiem nauczania zdawany jest takż jedynie na poziomie rozszerzonym oraz trwa 80 minut.

Budowa arkusza egzaminacyjnego

Arkusz egzaminacyjny z geografii będzie zawierał około 50 zadań. Przy numerze każdego zadania podana zostanie maksymalna liczba punktów, którą można uzyskać za poprawne jego rozwiązanie. Zadania w arkuszu egzaminacyjnym, zgodnie z informatorem maturalnym z geografii:

• będą dobrane w taki sposób, aby reprezentowały różnorodne wymagania ogólne i szczegółowe z podstawy programowej,

• będą sprawdzały przede wszystkim umiejętności złożone, w tym np. analizowanie współzależności elementów lub procesów w środowisku geograficznym oraz związków przyczynowo-skutkowych i funkcjonalnych,

• będą odnosić się do zagadnień w skali od lokalnej do globalnej ze szczególnym uwzględnieniem Polski,

• będą uwzględniać informacje o aktualnych wydarzeniach, zjawiskach i procesach, które zachodzą w środowisku geograficznym,

• będą wymagały – ze względu na interdyscyplinarność geografii jako nauki – wykorzystania i integrowania wiedzy z różnych dziedzin nauk, np. przyrodniczych, takich jak biologia, chemia, fizyka,

• będą zróżnicowane pod względem poziomu trudności oraz sposobu udzielania odpowiedzi, np. mogą polegać na zaznaczeniu poprawnej odpowiedzi, zapisie wypowiedzi, uzupełnieniu rysunku lub schematu, wykonaniu obliczeń,

• będą miały formę zamkniętą lub otwartą. W zadaniach zamkniętych, np. wyboru wielokrotnego zdający wybiera odpowiedź z podanych opcji, natomiast w zadaniach otwartych – tworzy odpowiedź samodzielnie,

• będą występowały pojedynczo lub w wiązkach tematycznych,

• będą odnosić się do różnorodnych materiałów źródłowych zamieszczonych w arkuszu, np. barwnej mapy szczegółowej, map tematycznych, map przeglądowych, wykresów, tabel statystycznych, tekstów źródłowych, zdjęć, w tym lotniczych i satelitarnych oraz schematów, profili i przekrojów. Część materiałów źródłowych zostanie przedstawiona w postaci barwnej jako załącznik do wybranych zadań.

W poleceniu do każdego zadania wystąpi co najmniej jeden czasownik wskazujący czynność, jaką powinien wykonać zdający, aby poprawnie wykonać dane zadanie. W przypadku zadań zamkniętych będą to najczęściej czasowniki takie jak „zaznacz”, „podkreśl”, „dobierz”, „przyporządkuj”. W przypadku zadań otwartych – katalog czasowników jest dużo szerszy, a precyzyjne ich zrozumienie warunkuje poprawną realizację polecenia. Podany poniżej wykaz obejmuje te czynności / czasowniki, które często przysparzają zdającym trudności.

Ocenianie odpowiedzi zdających

Odpowiedzi udzielone przez zdającego są oceniane przez egzaminatorów zgodnie ze schematem punktowania określonym dla każdego zadania. W przypadku zadań zamkniętych zdający może otrzymać najczęściej 1 punkt, jeżeli udzieli poprawnej odpowiedzi, lub 0 punktów, jeżeli udzieli odpowiedzi błędnej lub nie udzieli jej wcale. W przypadku zadań otwartych skala oceniania może być bardziej rozbudowana, np. od 0 do 2 punktów lub od 0 do 3 punktów. Za odpowiedź egzaminator może przyznać wyłącznie pełne punkty. Dokonując oceny odpowiedzi udzielonej przez zdającego w zadaniu otwartym, egzaminator odwołuje się do przykładowego rozwiązania opracowanego przez zespół ekspertów Centralnej i okręgowych komisji egzaminacyjnych oraz konsultantów akademickich. Rozwiązanie to określa wyłącznie zakres merytoryczny odpowiedzi i nie jest ścisłym wzorcem oczekiwanego sformułowania (za wyjątkiem nazw własnych itp.). Każda merytorycznie poprawna odpowiedź, spełniająca warunki zadania, zostanie oceniona pozytywnie.

SZCZEGóŁOWE ZASADY OCENIANIA ODPOWIEDZI UDZIELONYCH PRZEZ ZDAJĄCYCH W ZADANIACH OTWARTYCH

1. Zdający otrzymuje punkty tylko za poprawne rozwiązania, precyzyjnie odpowiadające poleceniom zawartym w zadaniach.

2. Odpowiedź oceniana jest na 0 punktów, jeżeli podane w odpowiedzi informacje świadczą o braku zrozumienia omawianego zagadnienia.

3. Ocenianiu podlegają tylko te fragmenty odpowiedzi zdającego, które dotyczą polecenia. Odpowiedzi poprawne, wykraczające poza zakres polecenia nie podlegają ocenianiu.

4. Jeśli w zadaniu otwartym zdający w odpowiedzi poda więcej elementów (nazw, cech, argumentów itd.), niż wynika z treści polecenia, to ocenionych zostanie tyle kolejnych elementów odpowiedzi (licząc od pierwszej), ile wskazano w poleceniu.

5. Jeżeli zamieszczone w odpowiedzi informacje (również dodatkowe, które nie wynikają z treści polecenia) świadczą o zasadniczych brakach w rozumieniu omawianego zagadnienia i zaprzeczają udzielonej prawidłowej odpowiedzi, to za odpowiedź taką zdający otrzyma 0 punktów.

Procedury organizowania i przeprowadzania egzaminu maturalnego, przedstawiają w szczegółowy sposób organizację egzaminu maturalnego, precyzują informacje dla zdających oraz zakres zadań i odpowiedzialności zarówno dyrektora szkoły, jak i zespołów nauczycieli przeprowadzających egzamin maturalny w danej szkole.

Do procedur konsturowane są także corocznie pliki - załączniki do wypełniania w formatach pdf, MS Word'a i Excel'a. Publikowane są one na stronie www.cke.edu.pl (UWAGA MATURZYSTO - sprawdź czy są już dostępne aktualne wersje procedur - corocznie są publikowane nowe).

UWAGA: w przypadku braku aktywnego podglądu zalecamy bezpośrednie (tradycyjne) pobranie dokumentu z linku powyżej.

Całość do pobrania: