Las – kompleks roślinny, charakteryzuje się dużą liczbą drzew rosnącą w zwarciu. Lasy możemy podzielić na parę grup m.in. ze względu na miejsce występowania na lasy strefy:

• równikowej

• podrównikowej

• zwrotnikowej

• podzwrotnikowej

• umiarkowanej

Lasy dzielą się także ze względu na typ występujących w nim drzew:

Lasy liściaste – ekosystem w którym największy udział mają drzewa liściaste. Lasy te zrzucają liście na zimę co powoduje większą penetrację światła w głąb runa leśnego. Spotykane w strefie umiarkowanej. Należą do nich m.in. dąb, jesion, buk,  klon.

Lasy iglaste – występują w klimacie umiarkowanym, występują na glebach bielicowych.

Lasy mieszane składają się z drzew iglastych i liściastych.

Lasy tropikalne – zawsze zielona formacja leśna, występuje w strefie międzyzwrotnikowej. Rozwija się na ubogich glebach w warunkach klimatycznych wilgotnych i gorących. Roślinność jest bardzo bujna oraz dostarcza nam m.in. cynamon, pieprz oraz składniki wykorzystywane do tworzenia leków. Dostarczają nam także szlachetne gatunki drewna heban, mahoń.

 Występowanie lasów równikowych

Tajga – szpilkowate lasy borealne, występujące w klimacie umiarkowanym na północy Azji, Europy i Azji. W większości rosną w niej drzewa iglaste. Korony tych drzew są strzeliste i wąskie, aby lepiej wykorzystywać promienie słoneczne.

Pozastefowe lasy górskie – tworzą się w miejscach w którym gleby są bardzo płytkie. Głównym teren ich występowania są tereny górskie.

Lesistość

• POLSKA

Lasy w Polsce zajmują ok. 28% terytorium. W większości są to lasy mieszane i iglaste, ponieważ znajdujemy się w strefie umiarkowanej. Lesistość Polski cały czas wzrasta według prognoz w 2020 roku lasy będą zajmowały ok. 30% powierzchni kraju.

• ŚWIAT

Lasy stanowiły w 1992 roku 28% powierzchni lądu. Rozmieszczenie lasów jest nieregularne ze względu na zróżnicowanie stref klimatycznych. Na świecie wyróżniamy dwie wielkie formacje leśne:

• wilgotny las równikowy- powierzchnia 440 mln. ha

• borealny las iglasty- powierzchnia 605 mln. ha

Lesistość na kontynentach

• Azja - lasy stanowią 19% obszaru lądu. Największy poziom zalesienia znajduję się w strefie równikowej i podrównikowej.

• Afryka - Łączny obszar lasów wynosi ok. 7 mln. km

• Europa - Obszary zalesione zajmują powierzchnię 158,4 mln. ha ( 1993 ).
  Najbardziej zalesione kraje to Szwajcaria i Finlandia ok. 60-70%. Stanowi to tylko 4,4% obszarów leśnych świata. W większości są to lasy iglaste m.in. sosna i świerk.

• Ameryka Północna - Lasy pokrywają ok. 29 % pow. kraju zajmując w przybliżeniu 286,8 mln. ha. Lasy produktywne na obszarze Stanów Zjednoczonych liczą ok. 214 mln. ha.

• Ameryka Południowa - Lasy zajmują powierzchnię 946 mld. ha, 50% kontynentu. Najbardziej zalesionym krajem na tym kontynencie jest Brazylia. Największym obszarem leśnym jest puszcza Amazońska.

• Australia – Powierzchnię tego kontynentu może podzielić na dwa większe stany: Nowa Południowa Walia zajmuje teraz14,7 mln. ha i Queensland – 11,8 mln. ha.

Światowa produkcja drewna

Najwięcej do powiedzenia w światowym imporcie drewnem mają kraje Europy Zachodniej i Japonia, a niektórymi gatunkami drewna również StanyZjednoczonei Kanada. W eksporcie drewna (tarcicy) największy wpływ ma Kanada (ok. 45%). Duży udział w eksporcie mają także Szwecja, Rosja, USA i Australia.

Papier

Najbardziej opłacalnym interesem jest przesyłanie drewna już po przetworzeniu. Stany Zjednoczone są największym producentem papieru na świecie. Ciekawostką jest to, że są także jego największym importerem.

Wykorzystywanie lasów w gospodarce

Wykorzystywanie lasów w różnych dziedzinach życia człowieka jest jedną z głównych przyczyn ich masowej wycinki. Zdrewniałe łodygi bambusa służą do wyrobu instrumentów muzycznych, wachlarzy, papieru i znajdują zastosowanie w budownictwie mieszkaniowym.Drzewo gutaperkowe – jego wszystkie części m.in. kora i pień zawierają sok mleczny, z którego otrzymujemy gutaperkę, surowiec ten wykorzystuje się do produkcji kabli podwodnych, w technice dentystycznej i innych. Eukaliptusy w swoim składzie zawierają olejek eteryczny wykorzystywany w przemyśle farmaceutycznym i cukrowniczym, a ich drewno - twarde i odporne na wilgoć - jest wykorzystywane w budownictwie okrętowym i wyrobie mebli. Wszystkie gatunki drzew, spotykane w lasach strefy umiarkowanej, stanowią podstawowy surowiec by utworzyć celulozę , z której tworzy się m.in papier i włókno wiskozowe. Wykorzystywane są także do produkcji olejków eterycznych i terpentyny.

Wykorzystywanie drewna w skrócie:

Meble

Papier

Instrumenty

Wachlarze

Każdego dnia mamy kontakt z rzeczami wykonanymi z drewna. Każdy w swoim domu, pokoju znajdzie coś zrobionego z tego uniwersalnego materiału.

Pozyskiwanie grubizny

Grubizna - wyraz stosowany w leśnictwie do określania miąższości drewna Grubizna używana jest przez maszyny wielofunkcyjne oraz przerabiana na zrębki energetyczne.

Wycinanie lasów

Rozwijająca się działalność człowieka coraz bardziej niszczy przestrzeń terenów leśnych. Zagrożone są lasy Europy i Ameryki Północnej. Karczuje się je, aby poszerzyć przestrzeń miejską. Największym problemem jest jednak systematyczne wyniszczanie lasów tropikalnych. Według dostępnych danych rocznie znika bezpowrotnie z powierzchni Ziemi 100 tys. km2 lasów tropikalnych. Sytuacja z roku na rok jest coraz gorsza. Istniejący stan rzeczy jest niepokojący. Skutki tak silnie niszczycielskiej gospodarki są katastrofalne tak dla państw, na terenie ,których dochodzi do karczowania lasów tropikalnych, jak i dla całej planety. Zubożenie roślinności pociąga za sobą wymieranie wielu gatunków zwierząt. Tracimy bardzo ważne dla nas dziedzictwo genetyczne, przyroda staję się coraz mniej zróżnicowana ,przez co w drastyczny sposób maleje o  wiele okazów fauny i flory. Lasy tropikalne pełnią kluczową rolę w obiegu pierwiastków w przyrodzie mają wpływ na globalny bilans wodny i termiczny. Główną przyczyną niszczenia lasów jest całkowite lekceważenie ochrony środowiska lub niewiedza.

Najbardziej zagrożonymi rejonami poprzez karczowanie lasów tropikalnych są regiony:

• Amazonia

• Lasy Haiti

• Lasy Bangladeszu, Indonezji i Indi

• Lasy zachodniego wybrzeża Afryki

• Ghana

• Gwinea

• Nigeria

• Wybrzeże Kości Słoniowej

Wycinanie lasów tropikalnych

Szkodniki drzew

Niestety nie tylko ludzie przyczyniają się do wymierania drzew. Kolejnym zagrożeniem dla nich są szkodniki owadzie niszczące drzewa od środka. Skutki działalności szkodników:

• uszkodzenie aparatu asymilacyjnego, pędów i systemów korzeniowych

• zakłócenia procesów fizjologicznych

Szkodnik drzew liściastych Zwójka zieloneczka.

Szkodnik sosny. Przypłaszczek granatek.

Pożary

Pożary lasów także ograniczają ich ilość zaraz po zgubnych działaniach człowieka i szkodników. Zwykle są wynikiem błędu człowieka bądź wysokiej temperatury, która powoduje wysuszenie ściółki.

Kwaśne deszcze

Kwaśnymi deszczami nazywamy opady deszczu lub śniegu o kwaśnym odczynie, spowodowanym przez zanieczyszczenia atmosfery takimi gazami, jak: dwutlenek siarki, tlenki azotu. Gazy te są emitowane do atmosfery przez fabryki, elektrownie i samochody. Kwaśny deszcz swoim wyglądem nie różni się od zwykłych opadów. Zauważamy jednak jego niszczycielski wpływ na środowisko naturalne.

Skutki kwaśnych deszczów

Funkcje lasów

Najważniejszych funkcje lasu:

• Produkcyjna

• Ekologiczne

• Społeczne

• Turystyczna

• Rekreacyjna

Lasy są jednym z najbardziej ulubionych miejsc odpoczynku dla ludzi, którzy mieszkają w metropoliach i chcieliby odpocząć od miejskiego gwaru. Do lasu można udać się na przykład na grzybobranie, jest to bardzo ciekawa forma spędzenia wolnego czasu razem z rodziną. Oczywiście las ma tez inne funkcje np. można się tam schować w ciepłe dni. Każdy z nas może na własne oczy przyjrzeć się florze i faunie. Lasy są naprawdę piękne i należy o nie dbać.

Bibliografia:

• www.wikipedia.pl

• www.nauka.katalogi.pl/Lesisto%C5%9B%C4%87_na_%C5%9Bwiecie-t12722.html

• www.bryk.pl/teksty/liceum/biologia/botanika/12502-niszczenie_las%C3%B3w.html

• www.netsciagi.friko.pl/gim/gegra/g51.htm

Autor opracowania:

Marcin Mikos